Gurten en ander draaie in Bern

3 Desember 2013

Ek is vanoggend vroeg op. Daar is plekke om te sien en mense om te ontmoet en ek moet wikkel. Dit is nog pikdonker buite. Ek drink earl grey tee en eet ‘n heidi broodjie en toe is ek oppad. Op Sherlock se aandrang gaan ek heel eerste Gurten toe. Dit is die plaaslike berg in Bern, maar die enigste manier om die top te bereik is met die Gurten “Funicular”. Dit is gebou in 1899 en was op sy tyd die vinnigste trein in Switserland. Die top is 864 meter bo seevlak en 332 meter bo Bern en bied ‘n ongelooflike mooi uitsig oor al die berge rondom Bern. Agter die hotel bo-op die berg is ‘n uitsig toring wat jy klim net om seker te maak jy sien alles wat jy kan en wil sien. Ek maak ‘n baie mooi video van bo af. Dit is werklik asemrowend. ‘n Mens kan ook die Jungfrau baie mooi sien van daar af.

Die fotos hieronder is net die wat met my selfoon geneem is. Ek het baie mooieres met my kamera geneem, maar kry hulle nie tans op my blog gelaai nie. Verskoon asb die kwaliteit.

 Ek het die tafels net een kyk gegee en maar besluit om binne te sit.

Geen ontbyt is klaar sonder earl grey tee nie. Die gebak is 'n amandel dingetjie.

Gewapen met die kaart van Bern begin ek om al die besienswaardighede een vir een na te loop en te bekyk. In Switserland moet ‘n mens heeltyd op jou hoede wees, want op elke hoek is ‘n bakkery wat so lekker ruik dat jy sukkel om verby te stap. En as jy al jou wilskrag gebruik het en jouself weggeskeur het van die bakkery se ingang, val die chocolatrie langaan jou aan! Gelukkig is alles so dooi duur dat my beursie my veilig hou.

Sherlock is vandag Zurich toe. Hy het die kunstenaars gaan haal. Maar wag, ek vergeet baie van julle ken nie regtig vir Sherlock nie, so laat ek eers bietjie vertel. Hy’s nou nie Holmes nie, maar Fortuin. In drie dae terug se blog het ek vertel waar hy vandaan kom en hoe sy storie ontvou het totdat hy vandag in Bern bly. Hy het ‘n passie vir die ontwikkeling van mense en wil dit doen deur musiek, kuns en kultuur. Dit was nog altyd ‘n groot droom van hom om ‘n Suid-Afrikaanse fees in Switserland te hou met die fokus op SAse klassieke musiek en literatuur. Sy droom kon bewaarheid word met die hulp van ‘n groot borg en siedaar! Hier is ons! Die kunstenaars wat gaan optree by die fees is Zorada Themming (wereldbekende orrelis van Stellenbosch), Diana Ferrus, Florence Filton, Niel Rademan, Arno Jones, Jo-nette Le Kay en Goitsemang Lehobye. Ek ken sover net vir Zorada, maar dit sal vanaand verander. Die Vriende van SA in Bern hou vir ons almal ‘n dinee. Sherlock het so pas laat weet dat hy nou al sy kuikens onder sy vlerk het, maar Niel se tas het weggeraak! Nou val hulle rond om dit op te los. Die kunstenaars bly in Hotel National. Ek het die pryslys een kyk gegee en besef ek sal nooit ‘n oog kan toemaak daar nie. Ek bly in ‘n gastehuis in Luissenstrasse.

 Sherlock Fortuin - die dromer agter die week

 Christoffel. Movember se moses.

My gastehuis

Van vanaand af begin ons werk! Ek moet so vinnig moontlik soveel as moontlik kontakte opbou. Ons wil ‘n uitruilprogram aan die gang sit tussen Bergrivier en Bern Universiteit en Bern Stad om kultuur en kuns ontwikkeling op ons platteland in SA te bevorder. Verder wil ons borge soek vir die Bergrivierkoor wat einde 2014 toer. By een van die funksies hierdie week sal daar donasies gevra word vir die koor. By daardie geleentheid sal ek iets se oor ons area, die koor en die ontwikkeling van mense deur kuns en musiek in SA.

Vir die van julle wat nog nie baie weet oor ons gemeenskapskoor nie, gaan kyk gerus op hul Facebook bladsy of by Piketberg NG Kerk se blad. Daar is baie inligting en ‘n paar kort stukkies video ook van die koor se onlangse optredes. Ek is so trots op hulle. Die koor bestaan uit 86 lede uit alle gemeenskappe in Piketberg, Porterville en Goedverwacht. Met meer fondse sal ons ander areas ook by die oefeninge kan kry. Hulle is werklike ambassadeurs vir ons area en doen sommer gemeenskapsintegrasie en bou verhoudings oor rasse-grense sover as wat hulle sing! Dis mos wonderlik wat musiek alles kan doen. Dit hef enige mens op!

Ek kry die hele groep 19:10 op die Bern Bahnhof (Bern se hoof stasie) en vandaar stap ons na die klein intieme “ladies bar” waar vanaand se ontmoeting plaasvind. Dit is die “Vriende van SA” in Bern (ja daar is wraggies so ‘n organisasie) wat ons vanaand onthaal. Ons word oorlaai met hartlikheid en ontmoet vir Markus. Hy is die voorsitter van die groep en het ‘n gholfhemp aan met hul logo op. ‘n buitelyn van Tafelberg met ‘n Switserse vlag op. Hulle kom gereeld bymekaar en braai, bespreek SA en hou almal van toer na SA. Die vise-Ambassadeur by die SAse ambassade is ook hier vanaand. Haar naam is Annabel en sy is ‘n lieflike mens. Ons gesels lekker en sy deel ons droom van ‘n vennootskap skep waar ons afgestudeerde Switserse kultuur en musiek studente na die platteland van SA stuur om daar ‘n jaar se internskap te doen waar hulle hul vaardighede terugploeg in die gemeenskappe. Charles en Rosemari is ook weer hier vanaand. Ek het so vinnig lief geword vir hulle en dit is heerlik om hulle weer te sien. Rosemari wil my more ‘n paar plekke en mense in die stad gaan wys.

 Heidi broodjies

 Markus, die voorsitter van die Vriende van SA besig om ons te verwelkom. Regs langs hom staan die vise Ambassadeur Annabel.

 Ek en Zorada Themming.

'n Paar van die kunstenaars. Anti kloksgewys: Zorada, Jo-Nette, Sherlock, Annabel, Florence, Diane and Giotsomang. Die een met die wit top langs Florence se naam kan ek nou nie onthou nie. Sy is ook van die ambassade.

Ek geniet hierdie kunstenaars terdee. Niel is ‘n fasinerende jong SAner met ‘n lewendige humorsin en ‘n buitengewone mooi stem. (Sy tas is steeds soek en hy het ‘n moderne kombinasie van klere aan wat hy geleen het). Giotsomang is ‘n briljante sopraan en Jo-nette verras met haar pragtige stem. Arno is eintlik ‘n begaafde orrelis, maar kan net so mooi sing. En van Zorada Themmingh hoef ek julle niks te vertel nie. Sy is vanaand die video-vrou en sing ‘n inleiding vir elke lied. Begaafd verby! Ons sing Nkosi Sikele vir die gehoor en dit raak stil in die kroeg en in my hart. Almal luister aandagtig. Ons gaan haal hom diep en trots. Die vise ambassadeur is in trane! Dit is ‘n “hit”! Daarna trek ons los met alles van Sarie Marais tot Shosoloza tot Kersliedere. Ek is so trots om hier te wees en om Suid-Afrikaans te wees. Ons het wonderlike talent wat vir niemand in die wereld hoef terug te staan nie. En ons is almal hier omdat ‘n uiters begaafde kind van Piketberg ‘n groot droom gehad het... En nie opgegee het nie. Sherlock, ek salueer jou!

4 Desember 2013

Ek word wakker van heerlike whatsapp gesprekke met my familie. Ons het ‘n whatsapp groep waarby al vyf sussies en ouers ingesluit is en dit klets voordurend. Wat ‘n voorreg. Vanoggend is daar groot opgewondenheid want my Pretoria-sussie se jongste is klaar met laerskool. My sussie in Kuilsrivier se seuntjie is in die top tien van sy klas en die klomp in Stellenbosch wag nog vir rapporte.  Ek si soos altyd weer opreg dankbaar vir my wonderlike gesin.

Vanoggend gaan Zorada en Sherlock Basel toe vir ‘n oefening en ‘n optrede saam met ‘n plaaslike kunstenaar genaamd Michael Pelzel. Diana en Florence gaan ook Basel toe om deel te neem aan ‘n voordrag by die Universiteit van Basel. Beide van hulle is literatuur ghoeroes.

Vanaand is daar ‘n SAse konsert in die konservatorium van Bern. Die konsert vind in vier gedeeltes plaas. Niel sal begin met ‘n Kabaret, dan sal Jo-Nette, Goitsemang en Arno Suid-Afrikaanse klassieke musiek sing, gevolg deur studente van Konzi Bern met ‘n uitvoering. Daarna sluit ons af met SAse Kersliedere. Vanaand ontmoet ek die rektor van Bern Universiteit.  Ons moet ons idee van ‘n kultuur uitruil program met hom toets en sy inkoop kry. Dit is ook by vanaand se geleentheid dat ek ons pamflette oor Bergrivier kan uitgee en iets kan se oor ons area. Die spesiale kollekte vanaand gaan vir die Bergrivier Gemeenskapskoor. Mag die Here die saal volpak en hul harte en beursies oopmaak, sodat ons elke liewe lid van die koor sal kan help om volgende jaar die toer mee te maak. Baie van hulle was nog nooit buite die Wes-Kaap nie en het nog nooit gevlieg nie.

En ek en Rosemari is vanoggend op ‘n geheime sending wat met ‘n “s” begin... Julle ken my mos. Kan by geen winkel verbyloop nie. Hier is ‘n kettingwinkel genaamd Leob. Dis soos Garlicks op steroids. Ek sal ‘n hele week daar kan deurbring. Die een in Bern se middestad het ses verdiepings. Gister was ek vinnig daar in net om ‘n draaitjie te gaan loop, maar my mond het oopgehang. Meestal vir hul kersversierings. Ek het so skelmpies hier en daar ‘n foto geneem. Wil darem ook nou nie lyk soos Sannie Niksgewoonds van die plaas af nie!

 Dit was nog nie 10:00 nie toe sit ek en Rosemarie elk met 'n glas champanje in die winkelsentrum. Ek wou die internet gebruik en julle sal my nou nie glo nie, maar hier kan jy 'n notebook met volle internet toegang in die winkelsentrum by die Poskantoor gaan afhaal en met hom die hele dag in die winkelsentrum rondloop en gebruik net soveel as wat jy wil. Ek het my geskaam dat ek die enigste een in die sentrum was wat vir 'n vlietende oomblik daaraan gedink het om dit nie terug te gee nie. Hulle vertrou almal, want almal kan vertrou word. Ek het dit teruggegee.

Hierdie is Sprungli! Wow! Wow! en Wow! Oorspronklik 'n heerlikheid van Zurich.

Hier word selfs winkelpoppe met hul broek op hul kniee gevang...

Gedagtig aan my gesprek met die Ambassadeur en Rektor vandag, bewapen ek my met die feite van Switzerland. Ek deel graag ‘n paar daarvan met julle:

Ek het gedog Zurich is die hoofstad, maar dit is nie waar nie. Bern is. Zurich is wel die grootste stad. Hulle leuse is: Unus pro omnibus, omnes pro uno – One for all, all for one. Dit laat my aan die drie muskutiers dink. Hierdie land is oud! De geboue is sandsteen en toe ek sien hul federale republiek is reeds in Augustus 1291 gestig, verstaan ek baie. Niks is onseker nie. Niks word vir die eerste keer uitgevind of verander nie. Staties.  Ek kan natuurlik nie help om ook die stad en land uit ‘n Munisipale oog te kyk nie. Van skoon kan jy hierdie mense niks leer nie. Maar dit help natuurlik as jou bevolking almal geletterd, opgevoed en nie dronk op straat is nie.

Hier bly 8 miljoen mense. En mag ek se: baie min jongmense. Miskien was ek nog net nie op die regte plekke om hulle te sien nie. Vandag gaan ons universiteit toe. Miskien verander ek dan van mening. Baie interessant is dat hul motors aan die regterkant van die pad ry, maar hul treine links. Nogal verwarrend as jy soos Daantjie Kat wil rondkyk voordat jy die pad kruis. Switserland is ‘n federasie van 26 cantons. Switserland is bekend in die wereld as ‘n land wat baie lank op ‘n draad kan sit. Hulle is neutraal. Al vir 190 jaar. Daarom is baie internasionale organisasies se hoofkantore hier gelee. Bv die Verenigde Nasies. Ons gaan hul geboue besoek later die week in Geneva.

Dit was nog altyd een van my kinder-drome: om vir die VN te werk. Een van die redes hoekom ek Internasionale Politiek Honneurs gedoen het jare terug. Miskien soek ek sommer ‘n werkie ook hier vir later in my lewe. (net ‘n kantopmerking: my familie sal weet hoe ek in 1993 se einde getreur het omdat ek gekeur was vir buitelandse sake en al die poste toe gevries is in afwagting van die verkiesing in 1994. Gedink my lewensdroom is op ‘n einde. En hier ontmoet ek gisteraand vir Annabel en vra haar uit oor haar werk en hoor al die politiek wat daarmee saamgaan en glimlag ek al die pad omdat die Here al weer – soos altyd – die heel beste geweet het.)

As ons familie by Stilbaai is, se my ma altyd na ‘n paar dae sy is so lus vir groente. Dan moet ons eers weer ‘n slag potjiekos maak met goeie gesonde groente in. Wel, ek kan vir julle een ding se: Ek eet nou al vir drie dae net brood en kaas en koue vleise. Dit is natuurlik van hoogstaande gehalte. Jis, hierdie mense kan kaas maak. Flip. Op elke mark en in elke restaurant. Gisteraand se onthaal het net bestaan uit brood, kaas, koue vleis en sjokolade! Hoe gaan die liedjie: “Brood en kaas eet die baas!” g’n wonder hierdie mense is aan die bopunt van die wereld se voedselketting nie! Maar vandag gaan ek ‘n slaai soek. Vanoggend se ontbyt was Earl Grey Tee (wat anders) met ‘n croussant en ‘n gruyere kaasplakkie. Die Migros reg oorkant my gastehuis het rakke en rakke en rakke vol verskillende kase. Dis ‘n belewenis en laat Nataniel se advertensie oor Checkers se wonderkase na ‘n grap lyk.

Heerlike dag vir elkeen. Elizna, ek wens ek kon by jou partytjie wees. Julle moet die BAIE geniet. Mis julle.

Hanlie