'n Nuwe tipe reis...

Vandag is die eerste dag van die res van my reis! Nee regtig! Dis 'n ander tipe reis as die waaroor ek die afgelope 10 jaar op hierdie blog geskryf het. Hiervoor het jy nie 'n visum nodig nie. Ook nie 'n tas nie. Maar dis net so 'n groot ervaring. Ek is net so opgewonde en ek glo dit gaan net so verrykend wees soos my wêreldtoer.

Maar laat ek by die begin begin...

Oor die jare heen was daar baie mense in my lewe wat 'n groot rol gespeel het in waaraan ek blootgestel is en wat ek geleer het. Ek het nog altyd soveel waardering gehad vir hulle en wou nog altyd 'n manier vind om hulle te vereer. Van hulle is al oorlede. Toe stap ek op 1 Mei 2015 in Franschhoek se hoofstraatjie as 'n toeris en kom af op presies wat ek nodig het vir 'n betekenisvolle reis saam met spesiale mense in my lewe.

En hier is dit:

 

Ek wens ek het geweet hoe om hierdie foto te draai. Draai maar jou rekenaarskerm of ipad. Dit is 'n pragtige teetafelboek vol tee. Voorop is 'n Afrikavrou wat 'n bak op haar regterskouer dra en "The Art of Tea" is gegrafeer daarop met die onderskrif: "Each cup of tea represents an imaginary voyage." Dit is 'n aanhaling van Catherine Douzel.

As mens die boek oopmaak is daar 'n hele laai van verskillende geure tee in die mooiste houertjies. Net daar besluit ek om hiervan 50 koppies tee te maak saam met 50 mense wat in my lewe vir my baie beteken het. 

Vandag begin ek hierdie reis saam met een van my gunsteling mense. Haar naam is Audrey van Wijk. Sy is 87 jaar oud, maar gluur my aan as ek vir haar Tannie sê. Sy is Audrey. My mentor sedert ek in 2005 die Direkteur Sosiale Ontwikkelingsdienste geword het by Stellenbosch Munisipaliteit. Sy was my go-to persoon as ons enige nuwe idees wou implementeer. Audrey is 'n mediese dokter van beroep, maar ook soveel meer as dit. Sy hoor die Here se stem op 'n besondere manier en kan dit wat sy glo en by Hom hoor in presiese woorde formuleer. Sy het my al menigmale bevestig of in ander rigtings gestuur as ek oor iets gebid het. Vanmiddag is dit weer so.

Ek en Audrey met Kenia Malaika tee uit die teeboek.

My vraag aan Audrey toe ek haar nooi vir 'n koppie tee saam met middagete was dit: wat weet sy nou op 87 wat sy wens sy het reeds op 45 geweet?

Vanmiddag begin sy deur te sê dat dit 'n moeilike vraag is waaroor sy baie lank gedink het. Haar antwoord is klokhelder (soos altyd) en sonder enige skroom. Soos iemand wat lank hieroor gedink het en versigtig is vir die effek van die antwoord, maar nie skaam is daaroor nie, vertel sy: as sy op 45 geweet het wat sy nou weet, sou sy meer van 'n 'be'-er wou wees as 'n 'do'-er. Ek gryp dadelik my papierservet van die Katjiepiering Restaurant in die Botaniese Tuin in Stellenbosch en begin skryf. Want ek weet net dit is nie maar net 'n sinnetjie nie. Dit is profound. Iets wat ek soos 'n kosbare geskenk moet koester en daaroor nadink. Besluit wat dit in my situasie beteken.  Sy verduidelik verder: Hanlie, ons is albei doeners. As ek nou terugdink wil ek net so baie doen, maar meer 'be' ook. 'n Balans vind.  En my hart weet instinktief dat ek dit presies verstaan.

Toe ons vanmiddag by die tafeltjie plekke inneem, kom die eienaar van die restaurant na ons en groet vir Audrey. Sy ouers bly naby haar. Hy ken haar net van op 'n afstand sien, maar sy tweede sin is dat sy Pa die Here ken en altyd vir hom sê dat hy Jesus in Audrey kan sien.  Toe hy wegstap deel Audrey met my wat dit vir haar beteken. Dat dit eintlik die niceste ding is wat enigiemand ooit van mens kan sê.  En in lyn met my vraag aan haar voeg sy by: maar ek sou dit graag al op 45 wou kon wys. En ek hoor presies haar hart en sal nog baie lank hieroor dink en bid. 

Ons gesels nog 'n paar honde uit 'n paar bosse uit en toe is dit tyd om te groet. Sy gaan haar kleinkinders se Eisteddfod kyk en ek gaan na my ouers toe in Wellington.  Mag die volgende 49 teetjies net so insiggewend wees.

Sterkte met die tee-gesprekke in jou lewe. Geniet elke een en maak notas. 

'n Ode aan my Ma

Dit is nou die een ding wat almal van ons op aarde het: 'n Ma!

Niemand van ons het sonder 'n ma in die wêreld gekom nie. En of jy nou joune vandag nog liefhet of nie, ek is oortuig daarvan dat jou Ma, soos myne, gebruike en vaardighede op jou oorgedra het wat jy elke dag in jouself erken en waardeer. Terwyl jy dink wat joune is, vertel ek solank verder...

Donderdagaand sit n vriendin saam met my en Koekedoor kyk by my huis. Ons praat en beduie of ons self een van die deelnemers is en as dit tyd word vir beoordeel is ons net so tuis in daardie rol. Sy vra later waar ek so leer koekbak het en ek is eensklaps terug in Susan Linde se kombuis in Wellington. My ma het vir meer as twee dekades gebak vir die tuisbedryf Woeker en Woel in die Paarl. Letterlik meer as n miljoen koeksisters en talle sjokolade rolkoeke, beskuit, dadelbrode, fudge, grootkoeke en vele meer.  Ons het meestal soggens wakker geword met die geluid van 'n elektriese koekmenger in ons ore. Dan is my Ma lankal besig in die kombuis om die bestellings van die dag reg te kry. Ek sien die prentjie nog glashelder voor my. Ma se seegroen lang kamerjas, pantoffels en altyd n lapsakdoekie in die kamerjas se sak. Die radio was altyd aan op die kas. Die ronde hout tafel met die oranje melamien top wat al wiegend heen en weer beweeg onder bakaktiwiteite. Dan word al die gebak in plastieksakkies gepak en kaartjies geskryf en vasgesit.

Soos ek nou hier sit kan ek presies die reuk terugroep van sjokolade versiersuiker en karringmelkbeskuit.

Jare later maak my Ma vir elkeen van ons vyf dogters n resepteboek met die volgende voorblad:

En ja, ons kan almal bak en brou soos my Ma. Maar vanoggend dink ek ook aan die ander goed wat ons by haar geleer het. Ons kan nie net meel laat rys nie, maar het by my Ma geleer hoe om gemeenskappe bymekaar te bring en te laat groei. Ons weet nie net hoe om suurdeeg te gebruik nie, maar het by my Ma geleer hoe om suurdeeg te wees in situasies waar ander gereed is om plat te val. My Ma is n sterk vrou met inbors, maar wat weet wanneer om ook kwesbaar en sag te wees. Soos 'n oond gebak warm maak en tot perfeksie bak, was my ouers se huis die regte temperatuur om floplose resultate te lewer, keer op keer. En net soos met 'n stoof het ek ook geweet dat dit nie die stoof is vanwaar die Krag kom nie. My ouers was en is deurentyd ingeprop by die Energiebron wat God Drie-enig is.

By my Ma het ek geleer dat die belangrikste bestanddeel is om Jesus Christus as jou persoonlike Verlosser te ken. Dan is elke poging die moeite werd. Toe ek 'n tiener was en soms nie lus was om
kerk toe te gaan nie, was my Ma se rustige finale sê: as 'n mens nie lus is nie, moet jy juis gaan! Tot vandag toe kry dit my telkens uit my bed en in die kerk op dae wat my bed warmer en sagter voel as 'n kerkbank.

Ek is dankbaar oor die huis waarin ek kon grootword en baie dankbaar vir my Ma. Veral dat ons deesdae ook beste vriendinne is. Baie gelukkige Moedersdag, Mamma! 

Bederf jou ma vandag en dink weer bietjie na oor die nalatenskap wat jy in jou dra van jou ouers. 

As ek nou terugkyk...

Ek is besig om voor te berei om 'n fotoaand te hou vir my vriende en enige belangstellendes in ons bybelskool en kerk en werk weer deur al my fotos. Soos ek deur hulle blaai (daar is baie) kry ek weer 'n goeie oorsig van die hele toer deur Israel, Jordanie en Turkye. En wil ek graag die volgende opmerkings maak vir bloglesers wat nog beplan om te gaan:

Ek is van mening dat hierdie een van die sinvolste toere was wat ek al ooit gedoen het. En julle weet ek toer baie. Die rede is dat dit werklik 'n geestelike reis was wat ek eintlik lankal moes gedoen het, maar ook bly is dat ek dit nou eers doen. 'N mens toer anders as jy bietjie ouer is.

Die feit dat ek dit in 'n kleiner groep kon doen (ons was net 14), was 'n seen met die bonus dat ses van die 14 familie was en 'n verdere drie goeie vriende was en die res nou goeie vriende geword het, het die reis net verder diepte gegee. Israel en Jordanie moet 'n mens saam met mede christinne doen. Mense wat weet waaroor die lewe, dood en opstanding van Christus gaan en wat dit ook deur daardie lens wil sien. 

Aan die begin (eerste drie dae) het ek toegelaat dat ek so oorweldig word deur feite en ek het probeer om soveel van die geskiedenis en feite in te neem om weer vir my bybelskool en bybelstudiegroep te kan gaan vertel, dat my kop wou bars. Toe het ek besluit dit is nonsens en het myself gedwing om daarby verby te kyk en net werklik die Heilige Land te beleef en te ervaar en in die voetstappe van Jesus te loop. Dit het die ervaring baie beter gemaak. Mens moet probeer om jou vooropgestelde idees te laat vaar oor hoe jy en jou kinderbybel gedink het dit behoort te lyk. Dit lyk nie so nie. As jy daaraan vashou, gaan Israel vir jou 'n teleurstelling wees.  Ons groepie het elke aand na die dag bymekaar gekom en kon met mekaar ons ervarings, hoogtepunte en laagtepunte deel. Dit het baie gehelp om elke dag af te sluit en weg te pak, sodat jy reg is vir die dag van more. My blog help ook baie daarmee, want as ek in die aand oor 'n dag kon skryf, het ek hom agter my gesit en afgehandel en kan ek oop wees vir nuwe dinge more.

Toe ek in Kaapstad deur doeane kom, vertel ek vir die beampte agter die toonbank dat ek die Heilige Land besoek het. Hy vra ewe: watter een? 😀 dit is iets wat ek nie vooraf oor Israel besef het nie. Dit is ook die Heilige Land vir die Moslems, die Ortodokse Jode, die Jode, en amper elke ander godsdiens waaraan jy kan dink. Daarom kry jy te doen met verskillende invloede en sienings en moet reg wees daarvoor. By die Via Dolorosa bv glo die Jode nog 'n hele paar goed addisioneel wat nie in die Bybel staan nie. Hier moet 'n mens jou Bybel goed ken om die verskille te kan identifiseer. My Pa wat ons geestelike leier was, het telkens gehelp deur te se: almal wat afrikaans kan verstaan, hierdie staan nerens in die Bybel nie.

Ons het die mees fantastiese weer gehad. Dit was lente by hulle en dit het gemaak dat ons nerens te warm of te koud gekry het nie. Okay, uitgesluit die topless bus in Istanbul. Mense!!! Dit was koud! Hulle het 'n baie goeie reenseisoen agter die rug en die groen en lentebloeisels was pragtig. Voor die tyd het ek altyd vaal en sanderig in my gedagtes gehad as ek aan Israel dink.

Al ons dank en waardering gaan aan Seagull Toere. Hulle toere is puik georganiseer met net die beste gidse en verblyf. Dit is my tweede toer saam met Seagull en daar gaan verseker nog 'n klomp wees. Hopenlik ook as toergids as ek eers meer tyd het.  Terwyl ons daar was, het 'n vriendin van my se broer tips gevra, want hy en sy gesin gaan hierdie week. Toe moes ek daaroor begin dink en moet se dat ek nie dink dat mens Israel kan doen sonder 'n plaaslike toergids en toergroep nie. Al die besienswaardighede word uitgeboek deur toergroepe en jy het 'n spesifieke tyd wat jy daar deurbring. Bv die tuingraf in Jerusalem, die tuin van Getsemane, die belangrikste kerke, eintlik alles. As jy as individu daar aankom, gaan jy baie lank wag en nie die ervaring kan he wat jy moet he nie. Ons het bv nagmaal gehou in die tuingraf by Golgota en dit is vooraf gereel deur die gids. Daar het ons elkeen 'n wynkelkie gekry wat uit Olyfhout in Betlehem gemaak word. My Pa het die nagmaal gelei en dit was vir baie van ons die hoogtepunt van die toer.  Die hertoewydingsdoop in die Jordaan was my hoogtepunt.

Israel is ingerig vir toeriste. Hulle poog werklik om vir jou ervarings te gee wat jy altyd sal onthou. Berg Masada was ook so een. Ek gaan nog eendag terug om hom uit te klim. Hierdie keer was ons met die kabelspoor op.

As jy hier lees en reeds daar was, hoop ek dat jy dit weer kon beleef saam met my. En as jy hier lees en nog nie daar was nie, hoop ek dat jy dit sal wil gaan beleef.  Ek weet ek sal weer gaan.

Hou vas aan jou volgende droom. Wat dit ookal is.

Jordanie

Toe ek die naam van die drankwinkel oorkant ons hotel sien, moes ek die eerste keer onraad vermoed het. Ook die porters wat nog besig was om hul wit hemde aan te trek en in te druk in gekreukelde broeke, moes die alarms laat afgaan het.  Ons is in Madaba.  Terloops, daai drankwinkel se naam is Hangover Liquor Store met 'n pikante subtitel van Wine from the Holy Land!

Deur die res van Jordanie het ons goeie akkommodasie gehad. Die Marriot by Petra en die Holiday Inn by die Dooie See. Laasgenoemde het ook die Tripadvisor prys gewen vir die beste hotel in 2015. Regtig skitterend met uitstekende diens, maar iewers het Madaba agtergebly.  Die plek is vuil en verslete en regtig nie die vier sterre werd wat hulle op die internet adverteer nie. Maar gelukkig het ons evalueringsvorms om in te vul en sal ons Seagull Toere laat weet. Toe ons in die kamer kom, kyk ek na my bed en kan duidelik sien dat dit nie skoon oorgetrek is nie. Die hele kamer ruik na rook. Ons roep die porter en hy roep kamerdiens en hulle kom trek ons beddens oor. Die res is ook maar grillerig.  Jordanie is vir almal van ons skreiend anders as Israel. Hier in Jordanie is dit baie vuil. Daar le rommel orals. Selfs op hul grandste toerisme plekke. Ons vra vir George daaroor en sy antwoord laat my presies verstaan wat die probleem is. Hy se hierdie wat ons nou sien is eintlik heel okay. Hulle is tevrede daarmee, want dit was al erger. Nee!! Dan sal dit nooit beter word nie. Want selfs die toergidse is tevede met die rommel.

Ons sit nou op Amman lughawe en wag vir die vliegtuig om te vertrek. Ons hek nommer het pas verander. So nou moet ons hardloop. Ek skryf weer later verder...

Nou is dit veel later! Ek was al terug by die huis en weer vort. Hierdie keer Gauteng toe vir 'n konferensie. Op die oomblik sit ek saam met my Christa-sussie op hul tv bank en kyk 'n fliek en Koekedoor. Hulle kat, Kous, le langs my op die bank en vra dat ek sy kop krap. Wanneer ek my hand
lank genoeg kan weghaal, tik ek verder...


Ons het Woensdagmiddag geland, nadat ons Dinsdagoggend uit Jordanie weg is. Dit het ons gelaat met 13 ure om Istanbul te gaan verken en dit was so die moeite werd. SAners het visas nodig vir Turkye, maar dit kry jy sommer by 'n e-kiosk op die lughawe. Dit is gratis en binne 'n minuut het jy 'n 90 dae toegang tot Turkye. Nogal veelvuldige ingang ook! Hulle klink nogal desperaat vir toeriste, maar moenie daardeur mislei word nie. Die grand basaar in Istanbul was in 2014 die plek wat die heel meeste deur toeriste besoek is in die hele wereld. 91,3 miljoen van hulle!!

Hierdie is die Jabbokrivier aan Jordanie se kant. Die toergids wys dit vir ons met die navoegsel: dont laugh. Omdat dit baie kleiner is as die magtige rivier wat mens in jou kop het. Die Jabbok vloei n end verder in die Jordaanrivier.

V

'n Tipiese Jordaniese stalletjie. Ons het lekker inkopies gedoen.

En toe besoek ons Jerash. Dit is die beste bewaarde Romeinse stad in die midde-ooste. Regtig indrukwekkend. Ek het baie daarvan gehou. 

My Pa en Ma. Dit was regtig 'n voorreg om saam met hulle te toer. 

Corne hou die 2000 jaar oue mure regop! 

Hierdie doedelsakspeler illustreer die ongelooflike akkostiek binne die omni-teater in Jerash.

Die oud en die nuut!

Die oud, die nuut en die jonk.

Hierdie is die Romeinse grafte. Net Tannie Dot was dun genoeg in ons groep om dit te kon toets. Baie ongemaklik lyk dit... 

Kyk hoe mooi het die kantwerk behoue gebly. 

'n Outydse 'manhole'! 

Hulle maak die mooiste sandwerk. 

Hierdie platbrode word op so 'n kussing gesit en dan teen die mure van die oond vasgeslaan om daar gaar te word.

Berg Nebo  vanwaar Moses die beloofde land slegs kon sien, maar nie ingaan nie. 

Een God, Vader van almal. 

Uitsig oor die beloofde land. 

Tannie Joyce (85 jr) lees vandag ons stuk uit die Bybel. 

'n Rolklip wat 2000 jaar terug as 'n deur gebruik is. 

Ons kon deelneem aan 'n Guinness World Record vir die grootste mosaik ooit. 

My sussie Santie kry vandag haar M-graad in Arbeidsterapie in absencia. Ons maak gou 'n plan en hou 'n  gradeplegtigheid vir haar. Baie geluk Santie!

My Pa en sy harem. 

Ek en Ena wys die mode in Jordanie.

Ons besoek 'n museum waar die lewe in Jordanie uitgebeeld word.

Terug op die lughawe. Hierdie keer in Amman. 

Vrugtestalletjie in Istanbul.

Een van die 2700 moskees in Istanbul. Daar is 120 kerke. 

Toe ons reg is om in die bekende Blou Moskee in Istanbul in te gaan, is hulle toe vir een van ses gebedsessies per dag. Ons wag 45 minute en kan ingaan.

Aya Sofia.

Na 'n baie vol dag in Istanbul vlieg ons terug via Johannesburg. 'N ongelooflike vakansie le op sy rug! Ek kan Israel onvoorwaardelik aanbeveel vir enigiemand!! Moenie te lank daaroor dink nie. Gaan net...